Nowe składki społeczne od 1.07.2023
NOWE SKŁADKI SPOŁECZNE OD 01.07.2023
Wyższe składki społeczne z kodem 05 70 00 od 1.07.2023
Składki wchodzą w życie od deklaracji DRA 01.07.2023.

Składki wchodzą w życie od deklaracji DRA 01.07.2023.
Czym jest roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne
Od 1 stycznia 2022 roku podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ustalana jest w zależności od tego, jaki rodzaj pozarolniczej działalności prowadzi płatnik składek [1] oraz od tego, jaką formę opodatkowania stosuje do przychodów z tej działalności [2].
Każda osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która opłaca składki na własne ubezpieczenia, w 2023 r. po raz pierwszy ma obowiązek złożyć roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Służy ono temu, aby ustalić składkę na ubezpieczenie zdrowotne za dany rok na podstawie przychodów/dochodów w nim osiągniętych. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 rok przedsiębiorcy muszą rozliczyć w 2023 roku [2]. Płatnicy będą składać takie rozliczenie po raz pierwszy.
Kogo dotyczy roczne rozliczenie
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej dotyczy Ciebie jako płatnika składek, jeżeli w 2022 roku w Twoim przypadku stosowana była jedna z poniższych form opodatkowania:
Do kiedy i jak przekazać roczne rozliczenie
Rozliczenie roczne przekazujesz w dokumencie za kwiecień 2023 roku:
Ważne!
Dokument z rocznym rozliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 rok złóż do 22 maja 2023 roku.
Zgodnie z rozporządzeniem [3] nowe wzory dokumentów ZUS DRA i ZUS RCA będą obowiązywały od 1 maja 2023 r., czyli począwszy od dokumentów rozliczeniowych składanych za kwiecień.
Dostosujemy programy Płatnik i ePłatnik do nowych wzorów dokumentów oraz udostępnimy w nich funkcje, które umożliwią roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Co wynika z rocznego rozliczenia
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia okaże się, że składka na ubezpieczenie zdrowotne została:
Jak złożyć wniosek o zwrot nadpłaty
Wniosek o zwrot nadpłaty utworzymy na Twoim profilu płatnika na Platformie Ubezpieczeń Społecznych (PUE) ZUS. Sprawdź i podpisz wniosek, a następnie wyślij go do ZUS – do 1 czerwca 2023 roku. Nadpłatę przekażemy na rachunek bankowy, który jest zapisany na Twoim koncie płatnika składek, najpóźniej do 1 sierpnia.
Ważne!
Na stronie www.zus.pl udostępnimy kalkulator, który pomoże w wyliczeniu rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne, jeśli będziesz składać dokumenty w wersji papierowej.
Za każdy miesiąc prowadzenia działalności w 2022 roku musisz złożyć do ZUS dokumenty rozliczeniowe z ustaloną składką na ubezpieczenie zdrowotne. Dokumenty korygujące wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne za rok 2022, możesz złożyć:
Gdzie otrzymasz pomoc
Każdy płatnik składek, może uzyskać pomoc:
Podstawa prawna
[1] Rodzaj działalności w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DZ.U. z 2022 r. poz.1009, z późn. zm.).
[2] Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561, z późn. zm.).
[3] Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 31 stycznia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (Dz.U. z 2023 r. poz.258).
Zapoznaj się z zasadami ustalania rocznej podstawy i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Materiały dodatkowe
Przykłady rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne:
Oto najważniejsze zmiany dla prowadzących działalność gospodarczą:
ZMIANA STAWKI PIT – z 17% na 12%
Zmiana dotyczy pracowników na umowie o pracę oraz osób prowadzących działalność na zasadach ogólnych (skala). Liniówki, ryczałtu i karty podatkowej to nie dotyczy.
30 000 ZŁ. KWOTY WOLNEJ OD PODATKU POZOSTAJE BEZ ZMIAN – będzie niższa kwota zmniejszająca podatek
Wraz ze zmianą stawki PIT z 17% na 12%, zmniejsza się też kwota zmniejszająca podatek z 5100 zł na 3600 zł. Oczywiście temat dotyczy zasad ogólnych (sakli).
MOŻLIWOŚĆ FORMY OPODATKOWANIA – “skorzystać” mogą nieliczni
Osoby będące na liniówce lub na ryczałcie mogą skorzystać i przejść na zasady ogólne wg skali . Niestety, wg. wyliczeń na wielu przykładach nie będzie to korzystne. Dodatkowo podpisana ustawa nie normuje poziomu składki zdrowotnej a sam ZUS nabiera wody w usta. Zmiana ma nic nie zmieniać w rozliczeniu rocznym ale po zagłębieniu się w lekturze, trzeba będzie na nowo rozliczyć każdy miesiąc z okresu styczeń-czerwiec.
Dodatkowo są 2 terminy do przejścia na zasady ogólne:
– do 22 sierpnia 2022 – w przypadku ryczałtowców (którzy będą chcieli przejść w trakcie roku)
– do 30 kwietnia 2023 – w przypadku “liniowców” i ryczałtowców.
Zapis jest tak lakoniczny, że nie do końca wiadomo o co chodzi a jak nie wiadomo o co chodzi to chodzi oczywiście o pieniądze.
ZMIANA TEJ FORMY MA ZASTOSOWANIE WYŁĄCZNIE WOBEC ROKU PODATKOWEGO 2022. Na 2023 przedsiębiorcy muszą wybrać formę opodatkowania jak zwykle na początku roku 2023.
ODLICZENIE SKŁADKI ZDROWOTNEJ – nie dla wszystkich i nie tak korzystne jak kiedyś
Możliwość odliczenia składki zdrowotnej NIE JEST dla rozliczających się na zasadach ogólnych (Skala) ponieważ Ci dostali zmniejszenie podatku z 17% na 12%. Zatem dla kogo? Przeznaczone jest dla rozliczających się podatkiem liniowym, w formie ryczałtu lub na karcie podatkowej – dla każdego w innym wymiarze. Kiedyś była to konkretna kwota zmniejszająca podatek (na poziomie niecałych 3300 zł) a teraz będzie to kwota zmniejszająca PODSTAWĘ podatku – czyli nie tak korzystnie jak kiedyś. Oto szczegóły:
– LINIÓWKA – podstawa opodatkowania zostanie obniżona o wysokość zapłaconych składek zdrowotnych ale maksymalnie do kwoty 8700 zł. Proszę pamiętać, że jest to tylko pomniejszenie podstawy a fizyczna kwota jest znacząco niższa i przy maksymalnym wykorzystaniu jest to 1653 zł rocznie,
– RYCZAŁT – mogą obniżyć podstawę opodatkowania o 50% zapłaconych składek zdrowotnych. Są 3 progi składek zdrowotnych od przychodu i podatnik może zyskać od 60 do 1028 zł rocznie,
– KARTA PODATKOWA – podstawę opodatkowania mogą pomniejszyć o 19% zapłaconych składek.
INNE ZMIANY – mniej ważne dla osób prowadzących jednoosobową działalność:
– kwota wolna od podatku dla zleceniobiorcy od 1 stycznia 2023,
– likwidacja ulgi dla klasy średniej,
– zmiana składki zdrowotnej dla osób współpracujących od 1 lipca 2022,
– obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne dla komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych,
– wspólne rozliczanie samotnych rodziców z dzieckiem,
– preferencje podatkowe dla rodziców, opiekunów i dzieci od 1 lipca 2022,
– zmiany w programie pałacyk plus,
– rekompensaty dla organizacji pożytku publicznego,
– zmiany w składakach związków zawodowych,
– koniec podwójnego naliczania zaliczek dla PIT dla zatrudnionych,
– Pit 36 i 37 w jednym terminie tj. do 30 kwietnia.
ŹRÓDŁO: “Polski Ład 2.0” na dzień 15.06.2022. Informacje zebrane przez Biuro Rachunkowe BR Grzesiak z komentarzem.
Od 22 października 2020r., cała dokumentacja dotycząca nałożonej kwarantanny lub izolacji przetwarzana jest wyłącznie elektronicznie (PUE). Na dostarczenie dokumentacji o zasiłek chorobowy z tytułu izolacji lub kwarantanny są tylko 3 dni od dnia zakończenia okresu kwarantanny/izolacji.
O zasiłek chorobowy może ubiegać się wyłącznie płatnicy składek, którzy wybrali ubezpieczenie z dobrowolnym chorobowym i terminowo opłacali wszystkie składki ZUS.
Sanepid nakładając kwarantannę lub izolację, przekazuje zwolnienie drogą elektroniczną do ZUS i PUE. W indywidualnym PUE zwolnienie można znaleźć w panelu bocznym w zakładce -> zwolnienia lekarskie
UWAGA – Jeżeli w PUE nie ma zwolnienia a powinno być, to trzeba niezwłocznie skontaktować się z Sanepidem i wyjaśnić sytuację.
Źródła:
zus.pl, gov.pl, infolinia ZUS, informacje od osób, które przeszły to w ostatnim okresie.
Niestety, sytuacja zmienia się co kilka, kilkanaście dni (typy druków, sposób ich wypełniania), więc jeżeli procedura będzie się już różnić od zaprezentowanej powyżej, bardzo prosimy o kontakt i wskazanie różnić – naniesiemy poprawki, by następni mogli przejść ten proces szybko i bezproblemowo. Liczymy na wzajemną pomoc w tym ciężkim okresie.
Od 01.01.2022 przedsiębiorca płacący składki ZUS będzie musiał zmierzyć się z nową rzeczywistością, która dla większości z nas będzie gorsza (czytaj “znacząco droższa”).
W zależności od formy opodatkowania (tak, tak – poziom składki zdrowotnej uzależniony jest od formy opodatkowania), będzie brana inna podstawa do wyliczeń (przychód narastający lub dochód miesięczny) oraz inny procentowy wskaźnik poziomu składki zdrowotnej (4,9 lub 9%). Dotychczas składka zdrowotna stanowiła 9% średniego wynagrodzenia krajowego z czego 7,75% można było sobie odliczyć. Rozbicie poziomu składki zdrowotnej na poszczególne grupy znajdziecie Państwo poniżej.
Najgorsze nie jest jednak zróżnicowane podejście do składki zdrowotnej przez pryzmat formy rozliczenia a brak możliwości odliczenia tego 7,75%. W rezultacie płacimy 7,75% danin więcej. Jasno widać, iż polityka obecnych władz nastawiona jest na drenaż naszych kieszeni (i to nie tylko przedsiębiorców ale również tego zwykłego Kowalskiego, który za usługę lub produkt zapłaci znacznie więcej).
Zmianie ulegnie też termin składania miesięcznej deklaracji DRA i wpłaty składek do ZUS – z 10tego na 20tego każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Dlaczego taka zmiana? Ponieważ do wyliczeń potrzebny będzie aktualny przychód (narastająco) lub dochód za miesiąc poprzedni. Niestety, stworzy to wiele komplikacji gdyż czas na księgowanie przez biuro rachunkowe skróci się znacząco. Co zatem idzie -dokumenty powinny zostać dostarczane do 2ego każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.
KPIR na zasadach ogólnych – 9% od dochodu własnego za miesiąc poprzedni (nie mniej niż 270,90zł)
KPIR na podatku liniowym – 4,9% od dochodu własnego za miesiąc poprzedni (nie mniej niż 270,90zł)
RYCZAŁT od przychodów ewidencjonowanych:
– przy obrocie (narastająco) do 60 000 zł – 9% od 60% przeciętnego wynagrodzenia
– przy obrocie (narastająco) między 60 000 a 300 000 zł – 9% od 100% przeciętnego wynagrodzenia
– przy obrocie (narastająco) powyżej 300 000 zł – 9% od 180% przeciętnego wynagrodzenia
KARTA PODATKOWA – 9% od wynagrodzenia minimalnego (270,90zł).
UWAGA – WAŻNE: Ustawodawca zostawił sobie jeszcze ASA W RĘKAWIE (np. w przypadku manipulacji dochodem by w danym miesiącu obniżyć składkę zdrowotną, brakiem dochodu lub przejściu przez wyższy obrót na kolejne progi poziomu składki zdrowotnej) i będzie wymagał dodatkowo rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
ŹRÓDŁO: “Polski Ład” na dzień 20.11.2021. Informacje zebrane przez Biuro Rachunkowe BR Grzesiak z komentarzem.
Prowadzisz działalność gospodarczą – możesz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru, której wysokość będzie zależeć od Twoich dochodów z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym (czyli za 2020 r.).
Jeżeli możesz i chcesz, a nie korzystałeś(aś) jeszcze z Małego ZUS Plus, to należy się do niego zgłosić najpóźniej do 31 stycznia 2021 roku. Bardzo ważne – jeżeli wcześniej nie podlegałeś(aś) dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu to okres nabywania takiego świadczenia chorobowego wynosi 90 dni kalendarzowych od dnia złożenia wniosku o przystąpienie do Małego ZUS Plus (ZUS ZUA z kodem 05 90 x x lub 05 92 x x).
Jakie dokumenty zgłoszeniowe musisz złożyć, jeśli chcesz skorzystać z „małego ZUS plus”
Dokumenty te musisz przekazać w terminie najpóźniej do 1 lutego 2021 r.
WAŻNE!
Jeśli korzystałeś z „małego ZUS plus” w grudniu 2020 r. i nadal chcesz korzystać z „małej działalności plus” nie przekazujesz żadnych dokumentów zgłoszeniowych.
Dokument ten musisz przekazać w terminie najpóźniej do 1 lutego 2021 r.
WAŻNE!
Jeżeli rozpoczniesz lub wznowisz działalność po 25 stycznia 2021 r. (przez co do końca miesiąca zostanie mniej niż 7 dni), zgłoszenie do ubezpieczeń składasz w terminie 7 dni liczonymi od daty rozpoczęcia/wznowienia działalności.
Dokument ten musisz przekazać w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia prowadzenia działalności gospodarczej lub wznowienia działalności gospodarczej.
Dokumenty te musisz przekazać w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia, w którym będziesz spełniał warunki do korzystania z „małego ZUS plus” (np. skończyłeś okres „preferencyjnych składek” na ubezpieczenia społeczne w trakcie roku).
WAŻNE!
Nie zgłoszenie się w terminie do ulgi oznacza rezygnację z niej. O rezygnacji więcej w dalszej części.
Przykład 1
Pan Mariusz prowadzi od 2016 r. działalność gospodarczą. Ponieważ jego przychody z tej działalności w 2019 r. były wyższe niż obowiązujący limit, nie mógł skorzystać w 2020 r. z „małego ZUS”. Od 1 stycznia 2021 r. spełnia wszystkie warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Pan Mariusz powinien wyrejestrować się z ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 10 (nie jest rencistą) i zgłosić się do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 90. Aby zachować termin dokumenty te powinien przekazać do ZUS najpóźniej 1 lutego 2020 r.
Przykład 2
Pani Amelia zawiesiła działalność gospodarczą 1 grudnia 2020 r. Wznowi ją 26 stycznia 2021 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Pani Amelia powinna przekazać zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego najpóźniej do 12 lutego 3 marca 20210 r.
Przykład 3
Pani Mariola wznowi działalność gospodarczą 3 stycznia 2021 r. Ponieważ jednocześnie jest pracownikiem zatrudnionym na cały etat, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlega obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. Do 1 lutego 2021 r. powinna przekazać do ZUS zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92.
Przykład 4
Pani Agata jest rencistką (rentę z tytułu niezdolności do pracy wypłaca jej ZUS). Zawiesiła działalność gospodarczą od 1 kwietnia 2019 r. do 31 marca 2021 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. W tym celu musi najpóźniej 8 kwietnia 2021 r. przekazać ZUS ZUA wskazując datę obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 1 kwietnia 2021 r., z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 92.
Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
Ubezpieczony decyduje czy chce być objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Ubezpieczenie chorobowe umożliwia (po okresie wyczekiwania oraz przy terminowym opłacaniu składek ZUS) zasiłek chorobowy podczas zwolnienia lekarskiego (trzeba koniecznie wystąpić z wnioskiem o zasiłek w odpowiednim terminie).
Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym osoby, która rozpocznie lub wznowi prowadzenie działalność gospodarczej w styczniu 2021 r. nastąpi od dnia wskazanego we wniosku, jeśli zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych zostanie dokonane w terminie do końca tego miesiąca, a jeżeli termin ten jest krótszy niż 7 dni, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych zostanie dokonane w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.
Przykład 5
Pan Bogdan rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej od 2 stycznia 2021 r. Prowadził ją też do 31 maja 2020 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZUA przekazał 25 stycznia 2021 r. Na formularzu tym wskazał 2 stycznia 2021 r. jako datę objęcia ubezpieczeniami, w tym ubezpieczeniem chorobowym. Od 2 stycznia 2021 r. będzie objęty ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, chorobowym, wypadkowym i zdrowotnym.
Ważne!
Jeśli dokonasz zgłoszenia do ubezpieczeń do końca stycznia 2021 r. bądź jeśli do końca lutego zostało mniej niż 7 dni – w terminie 7 dni, ubezpieczeniem chorobowym będziesz objęty od daty przez Ciebie wskazanej.
Niedochowanie wskazanych terminów na dokonanie zgłoszenia będzie skutkowało objęciem dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od dnia złożenia zgłoszenia.
Przykład 6
Pani Ewa od 1 stycznia 2021 r. spełnia warunki do „małego ZUS plus”.
Zgłoszenie do ubezpieczeń od 1 stycznia 2021 r. z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 złożyła 27 stycznia . W zgłoszeniu tym wnioskowała również o objęcie jej dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od 1 stycznia. Z uwagi na to, że zgłoszenie to wpłynęło przed końcem stycznia objęcie tym ubezpieczeniem nastąpiło od tej daty.
Jakie warunki musisz spełnić aby skorzystać z “małej działalności plus”:
Przykład 7
Pani Edyta prowadzi działalność gospodarczą od 1 września 2016 r. Nigdy jej nie zawieszała. Ponieważ Jej przychód z działalności gospodarczej w 2020 r. wyniósł 100 000 zł, nie przekroczyła limitu przychodu, który przy spełnieniu pozostałych warunków pozwoli jej korzystać z „małego ZUS plus” od stycznia 2021 r.
Jeśli w poprzednim roku rozpocząłeś, zakończyłeś lub zawieszałeś działalność, przez co prowadziłeś ją tylko przez część roku, limit którego nie mógł przekroczyć przychód z działalności jest odpowiednio niższy. Ustalisz go przez podzielenie 120 000 zł przez liczbę dni kalendarzowych poprzedniego roku i pomnożenie otrzymanego wyniku przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.
Przykład 8
Pan Maciej prowadził działalność gospodarczą od 1 stycznia 2019 r. do 31 października 2020 r. Działalności nie zawieszał. 2 stycznia 2020 r. r. ponownie rozpoczął działalność. W roku 2020 dni kalendarzowych było 366, Pan Maciej prowadził działalność gospodarczą przez 304 dni
w 2020 r. Limit, którego nie mogą przekroczyć jego przychody z działalności gospodarczej w 2020 r. aby mógł od 2 stycznia skorzystać z „małego ZUS plus” wynosi 99 672,13 zł.
(120 000 : 366) x 304 = 99 672,13114754098
Ważne!
Liczba dni prowadzenia działalności gospodarczej odpowiada liczbie dni podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia tej działalności w poprzednim roku. Dlatego nie uwzględniaj w niej liczby dni, w których wprawdzie prowadziłeś działalność gospodarczą, ale podlegałeś ubezpieczeniu w KRUS albo za granicą. Uwzględnij natomiast liczbę dni, w których korzystałeś z tzw. ulgi na start.
Przykład 9
Pani Eliza prowadzi działalność gospodarczą, ale podlegała do 30 września 2020 r. ubezpieczeniu społecznemu rolników. Ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlegała w 2020 r. przez 92 dni. Limit, którego nie mogą przekroczyć jej przychody z działalności gospodarczej wynosi 30 163,93 zł.
(120 000 : 366) x 92 = 30 163,93442622951
Przykład 10
Pan Jan od 1 sierpnia 2020 r. do 31 stycznia 2021 r. korzystał z tzw. ulgi na start, ponieważ w 2018 r. prowadził pozarolniczą działalność jako wspólnik spółki jawnej, nie może od 1 lutego 2021 r. opłacać składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Może jednak spełniać warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”.
Limit dla przychodów z działalności gospodarczej Pana Jana wynosi: 50 163,93 zł.
(120 000 : 366) x 153 = 50 163,93442622951
Kiedy nie skorzystasz z „małego ZUS plus”
Nie skorzystasz z tej ulgi, jeśli:
Przykład 11
Pan Krzysztof był objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od 5 listopada 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. W konsekwencji w 2020 r. podlegał ubezpieczeniom z tego tytułu tylko przez 57 dni. Nie spełnia warunku do skorzystania z „małego ZUS plus”.
Jeśli rozliczałeś się w formie karty podatkowej i rozliczałeś podatek VAT od sprzedaży, Twoim przychodem z działalności gospodarczej jest wartość sprzedaży, o której mowa w ustawie o podatku od towarów i usług, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku.
Przykład 12
Pan Andrzej był objęty ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym jako wspólnik spółki jawnej do 5 stycznia 2020 r. Od 1 lutego 2020 r. prowadzi działalność gospodarczą. Pan Andrzej nie spełnia warunku do korzystania z „małego ZUS plus”.
Ważne!
„Mały ZUS plus” możesz opłacać, jeśli skorzystałeś wcześniej z: „ulgi na start” (chyba że zrezygnujesz z korzystania z tego uprawnienia) oraz z „preferencyjnych składek”. Nie możesz opłacać składek „mały ZUS plus” w pierwszym roku prowadzenia działalności.
Przykład 13
Pani Urszula od 1 września 2018 r. opłaca składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Okres 24 miesięcy, w których ma opłacać te składki mija 31 sierpnia 2020 r. Jeśli Pani Urszula spełni pozostałe warunki, od 1 września 2020 r. będzie mogła skorzystać z „małej działalności plus”.
Przykład 14
Pani Leokadia oprócz prowadzenia działalności gospodarczej była zatrudniona do 31 stycznia 2021 r. na podstawie umowy o pracę. Od 1 lutego 2021 r. rozszerzyła zakres prowadzonej działalności i od tego dnia wykonuje usługi księgowe dla pracodawcy (u którego pracowała jako księgowa) w ramach prowadzonej działalności. Współpracę z byłym pracodawcą zamierza kontynuować do 31 października 2021 r. Od 1 listopada 2021 r. jeśli spełni pozostałe warunki może korzystać z „małego ZUS plus”.
Jak długo możesz korzystać z „małego ZUS plus”
Niższe składki na ubezpieczenia społeczne możesz opłacać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.
Ważne!
Jako miesiąc kalendarzowy przyjmij każdy miesiąc, w którym podlegałeś ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu co najmniej jeden dzień.
Jeśli korzystałeś z „małego ZUS” w 2019 r., lub w styczniu 2020 r. okres ten wlicza się zarówno do 36 jak i 60 miesięcy kalendarzowych.
Jak ustalisz dochód z działalności gospodarczej
Klienci Gdyńskiego Biura Rachunkowego BR Grzesiak dostaną na maila informacje o dochodzie i przychodzie za rok 2020.
Dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, korzystających z „małej działalności plus”, podstawa wymiaru składek uzależniona jest od dochodu z poprzedniego roku kalendarzowego.
Jeśli jesteś osobą, która w poprzednim roku kalendarzowym rozliczała się z podatku na zasadach ogólnych (podatek według skali albo podatek liniowy) to ustal wysokość dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej zgodnie z przepisami dotyczącymi podatku dochodowego od osób fizycznych.
Jeśli jesteś natomiast osobą, do której w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i nie korzystałeś ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług, roczny dochód z działalności gospodarczej ustalisz mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (którym jest wartość sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku) przez współczynnik 0,5.
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
Podobnie, jeśli jesteś osobą, do której w poprzednim roku kalendarzowym rozliczała się w formie zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych, roczny dochód z działalności gospodarczej ustalisz mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) przez współczynnik 0,5.
Również w tym przypadku otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
Ważne!
Jeżeli do kosztów uzyskania przychodu zaliczyłeś składki na własne ubezpieczenia społeczne oraz osób z Tobą współpracujących, dolicz kwoty tych składek do rocznego dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przykład 15
Pan Tomasz opłacał podatek w 2020 r. na podstawie karty podatkowej, równocześnie opłacał podatek VAT. Przeciętny roczny przychód ze sprzedaży w 2020 r. wyniósł 39 703,87 zł. Zatem przeciętny roczny dochód – dla celów ustalenia „małej działalności gospodarczej plus” za ten rok wynosi 19 851,94 zł.
39 703,87 x 0,5 = 19 851,935
Jak obliczysz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
Klienci, którzy w Gdyńskim Biurze Rachunkowym BR Grzesiak wybrali obsługę księgową z dodatkową obsługą ZUS otrzymają informację o poziomach składek przy małym ZUS.
Podstawę wymiaru składek ustalisz w trzech krokach:
Roczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany
w poprzednim roku kalendarzowym
———————————————————————————— x 30
Liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej
działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.
Przykład 16
Pani Agata spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Jej roczny dochód z działalności gospodarczej w 2020 r. wyniósł 47 238,65 zł. Prowadziła działalność przez 304 dni (w listopadzie i w grudniu działalność była zawieszona). Zatem jej przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej wynosi 4 646,42 zł.
(47 238,65 / 305) x 30 = 4 646,424590163934
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.
Przykład 17
Przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej Pani Agaty (z wcześniejszego przykładu) w 2020 r. wyniósł 4& 646,42,71 zł. Zatem jej podstawa wymiaru składek od 1 stycznia 2021 r. wyniesie 2 323,21 zł.
4 661,71 x 0,5 = 2 323,21
Przykład 18
Pani Elżbieta spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Obliczyła, że jej przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w 2020 r. wyniósł 2 519,41 zł. Zatem jej najniższa podstawa wymiaru składek od 1 stycznia 2021 r. wynosi 1 259,71 zł.
2 519,41 x 0,5 = 1 259,705
Przykład 19
Pani Joanna spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Obliczyła, że od stycznia 2021 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 750 zł.
30% minimalnego wynagrodzenia w 2021 r. wynosi 840 zł. Oznacza to, że dla Pani Joanny podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od 1 stycznia 2021 r. nie może być niższa niż 840 zł.
Od jakiej kwoty będziesz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne
W okresie, w którym będziesz korzystać z „małego ZUS plus” możesz w poszczególnych miesiącach opłacać składki na ubezpieczenia od podstawy wymiaru ustalonej zgodnie z podanymi wcześniej zasadami bądź od kwoty wyższej.
Ważne! Wysokość kwoty, od której opłacasz składki ma wpływ na wysokość przysługujących Ci świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek macierzyński.
Przykład 20
Pan Michał obliczył, że od 1 stycznia 2021 r. podstawa wymiaru składek na jego ubezpieczenia nie może być niższa niż 920,46 zł. Postanowił jednak w każdym miesiącu, począwszy od stycznia 2021 r. deklarować do podstawy wymiaru składek kwotę wyższą – 2 800 zł.
Jakie będziesz miał obowiązki związane z korzystaniem z „małego ZUS plus”
Oprócz obowiązków związanych z podleganiem ubezpieczeniom, które dotyczą także innych płatników składek, jak przekazywanie dokumentów ubezpieczeniowych i opłacanie składek, będziesz miał także inne obowiązki.
Należą do nich:
Czy możesz zrezygnować z „małego ZUS plus”
Będziesz mógł zrezygnować z uprawnienia do ustalania podstawy wymiaru składek w zależności od wysokości dochodu, tj. do korzystania z „małej działalności plus” – nie trzeba w ogóle z niego korzystać.
Zrezygnować możesz w każdym czasie, a więc także od dnia nabycia do niego prawa. Nie zgłoszenie się do niej w terminie też jest uznawane za rezygnację z „małego ZUS plus”.
Rezygnacja jest nieodwołalna.
Przykład 22
Pan Paweł (nie jest rencistą) zakończył działalność gospodarczą 31 marca 2020 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Działalność gospodarczą ponownie rozpocznie 1 stycznia 2021 r. Jeśli nie chce zrezygnować z uprawnienia do „małego ZUS plus” musi do 1 lutego 2021 r. zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego wskazując 1 stycznia 2021 r. jako datę powstania obowiązku ubezpieczeń, z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90.
Przykład 23
Pan Jacek (nie jest rencistą) od lutego 2020 r. korzystał z „małego ZUS plus”. Od stycznia 2021 r. spełnia również warunki do „małego ZUS plus” i nie chce z niego zrezygnować. Musi zatem za styczeń 2021 r. przekazać dokumenty rozliczeniowe z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90. Nie ma obowiązku złożenia zgłoszenia z kodem ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90.
Możesz też zrezygnować z uprawnienia do „małej działalności plus” po pewnym okresie korzystania z niego. Zrezygnować możesz najwcześniej od miesiąca w którym przekażesz wyrejestrowanie z ubezpieczeń.
Przykład 24
Pani Barbara (nie ma przyznanej renty) korzystała z „małego ZUS plus” od 1 lutego 2020 r. W 2021 r. postanowiła zrezygnować z tego uprawnienia. Powinna wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90 od 1 stycznia 2021 r. i zgłosić się od tej samej daty do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się 05 10.
Ważne!
Rezygnacja jest nieodwołalna. Oznacza to, że za miesiąc, w którym zrezygnujesz oraz pozostałe miesiące kalendarzowe do końca danego roku kalendarzowego będziesz opłacał składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Jaka podstawa wymiaru na ubezpieczenie zdrowotne
Składki te będziesz opłacał od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.
Płacisz składkę zdrowotną w pełnej wysokości za każdy miesiąc ubezpieczenia, nawet jeśli w danym miesiącu pobrałeś zasiłek.
ŹRÓDŁO: www.zus.pl (stan na dzień 31.12.2020).